بی اختیاری ادراری در زنان ، انواع ، علل و روشهای درمان
به هرگونه شکایت از دفع بی اختیار ادرار، بهنحویکه فرد با اراده خود قادر به کنترل آن نباشد بی اختیاری ادراری گفته میشود. بی اختیاری ادراری ممکن است در سنین مختلف از کودکی تا پیری و به علل مختلف رخ دهد. جهت تشخیص و درمان بی اختیاری ادرار ، ابتدا شناخت انواع بی اختیاری ادرار مهم است.
انواع بی اختیاری ادراری در زنان
_ بی اختیاری ادراری فوریتی: (Urge urinary Incontinence):
شکایت از دفع بی اختیار ادرار که همراه با حالت فوریت باشد بهنحویکه ریزش ادرار قبل از آن که فرد بتواند خودش را به دستشویی برساند رخ میدهد. حدود یک سوم موارد بی اختیاری ادرار از این نوع هستند.
_ بی اختیاری ادراری استرسی: (Stress Urinary Incontinence):

شکایت از دفع بی اختیار ادرار با فعالیت فیزیکی، سرفه، عطسه و یا هر فعالیتی که با افزایش فشار داخل شکمی همراه است. این نوع بی اختیاری در خانم ها شایعتر است و حدود نیمی از موارد بی اختیاری ادرار از این نوع هستند.
_ بی اختیاری ادراری ترکیبی: (Mixed Urinary Incontinence):
شکایت از دفع بی اختیار ادرار که هم در شرایطی که فشار شکمی افزایش مییابد رخ میدهد و هم با احساس فوریت ادرار، ریزش ادرار دیده میشود. این نوع بی اختیاری کمتر از نیمی از موارد (30-50 درصد) بی اختیاری را از نظر شیوع شامل میشوند.
_ بی اختیاری ادراری مداوم: (Continuous Urinary Incontinence):
شکایت از دفع بی اختیار ادرار بهطور مداوم بهنحویکه فرد هم در بیداری هم در خواب در طی راه رفتن، نشستن بدون هیچگونه فشار شکمی یا احساس فوریت و بهطور مداوم در حال ریزش ادرار است. این نوع بی اختیاری شایع نیست ، معمولاً متعاقب اعمال جراحی لگنی یا سابقه پرتودرمانی لگنی و به علت ایجاد فیستول بین مثانه و رحم یا مثانه واژن ایجاد میشود.
بی اختیاری ادراری در زنان چه اثراتی بر زندگی اجتماعی آنان میگذارد؟
تقریباً تمام جنبههای زندگی فرد مبتلابه بی اختیاری ادرار تحت تأثیر این بیماری قرار میگیرد.ارتباطات این بیماران بهویژه فعالیت جنسی آنان به علت نگرانی از ریزش ادرار بهشدت محدود میشود. این افراد اغلب مسافرتهایشان را محدود میکنند حتی مسافتهای کوتاه، زیرا پیدا کردن سرویس بهداشتی مناسب در طول سفر فرد دغدغههای اصلی این بیماران است.شیوه غذا خوردن و نوشیدن و حتی لباس پوشیدن این بیماران تحت تأثیر بیماری تغییر میکنند. اساساً این بیماران سعی میکنند لباسهای تیره بپوشند و مصرف مایعات و غذاهای آبکی و میوهجات را محدود کنند.
اختلال خواب یک عارضه آزاردهنده در این افراد است زیرا مجبورند شبها دو یا سه بار با احساس شدید ادرار از خواب بیدار شوند و حتی در بعضی از موارد به علت ریزش ادرار مجبور به استحمام و تعویض لباس میشوند.نکته بعدی اثر این بیماری روی کیفیت کار این بیماران در محیط کار است . طبیعتاً تحت تأثیر نگرانیهای ناشی از ریزش ادرار و نیاز مکرر به سرویس بهداشتی، فعال بودن در محیط کار و اصولاً کفایت در محیط کار بهشدت آسیب میبیند.به عقیده بیماران مسن دچار بی اختیاری ادراری اثر این بیماری در کاهش (quality of Life) یا کیفیت زندگی حتی بیشتر از دیابت و التهاب مفصلی برای آنان بوده است.
عوامل خطرساز در بروز بی اختیاری ادراری در زنان کداماند؟
مهمترین عوامل خطرساز در خانمها عبارتاند از:
1. سن:
افزایش سن بهعنوان یک عامل خطرساز مهم مطرح است . از سویی با ورود به سن یائسگی در خانمها و کاهش سطح هورمونهای جنسی شلی عضلات و تاندون های لگنی بیشتر شده که طبیعتاً بروز بی اختیاری ادرار استرسی را افزایش میدهد همچنین در دهه 7 و 8 زندگی به علت تغییرات بافتی در عضله مثانه اختلالات انقباضی در مثانه شایعتر شده و بی اختیاری ادراری فوریتی افزایش مییابد. از سوی دیگر بیماریهای همراه در سنین پیری مانند دیابت، فشارخون، نارسایی قلبی، سکته قلبی و سکته مغزی، اختلالات مغزی مانند دمانس، پارکینسون افزایش می یابند .از اینرو بعلت الزام به استفاده از داروهای متعدد برای بیماریهای همراه، شیوع بی اختیاری ادراری در سنین پیری تشدید میشود.
2. حاملگی:
افزایش احتمال بروز بی اختیاری ادرار بهویژه نوع بی اختیاری استرسی در طول حاملگی و افزایش آن با سن حاملگی روی میدهد. پس از زایمان در طی سه ماه اول درصورتیکه ورزشهای کف لگن بهطور مرتب انجام شود، بی اختیاری کاهش مییابد و از 60% به 30% میرسد.
3. نوع زایمان:
در مقایسه بین سزارین و زایمان طبیعی، سزارین احتمال خطر کمتری برای بروز بی اختیاری ادراری بهویژه نوع استرسی دارد. البته نکات مهم خطرساز در زایمان طبیعی شامل مدت طولانی زایمان، استفاده از فورسپس برای زایمان طبیعی و وزن بچه بیشتر از 4 کیلوگرم است. در یک خانم یکبار حاملگی و زایمان بعدی ریسک بروز بی اختیاری ادراری را نسبت به خانمی که هرگز حاملگی نداشته یک و نیم برابر بالا میبرد . البته با حاملگیهای بعدی این ریسک باز هم بالاتر میرود.
4. درمانهای هورمونی:
مصرف استروژن خوراکی با یا بدون پروژسترون شیوع بی اختیاری ادراری را در خانمهای میانسال افزایش میدهند. ولی استفاده از استروژن موضعی بهصورت کرم واژینال اثری روی تشدید بی اختیاری ادرار ندارد و حتی باعث بهبودی آترونی واژن و کاهش عفونتهای ادراری مکرر میشود.
5. چاقی:
چاقی روی شدت همه انواع بی اختیاری ادراری تأثیر تشدیدکننده دارد . در واقع BMI بالاتر از 30، شیوع بی اختیاری ادراری را دو برابر میکند. هرچند با کاهش وزن اثرات بهبودی در بی اختیاری ادراری بهطور واضح دیده میشود.
6. سیگار کشیدن:
ارتباط واضحی بین بی اختیاری ادراری و سیگار کشیدن وجود دارد. سیگار باعث تشدید بیماریهای مزمن ریوی ، سرفههای مکرر ، عفونت ریوی و درنتیجه افزایش بروز بی اختیاری استرسی میشود.
7. رژیم غذایی:
رابطه مستقیمی بین مصرف نوشیدنیهای کافئین دار (چای و قهوه) و بی اختیاری ادراری فوریتی وجود دارد.
8. بیماریهای طبی:
دیابت و افسردگی دو تا از مهمترین بیماریهایی هستند که با بی اختیاری ادراری ارتباط واضح دارند . دیابت در هر دو نوع تیپ I و II باعث افزایش بروز بی اختیاری ادراری میشود. هرچند در تیپ II بیشتر است.
نگاهی به فیزیولوژی چرخه ذخیره ادرار در مثانه و چگونگی دفع آن:
کنترل ادرار از راه اشتراک عمل و عمل متقابل بین مکانیسمهای عصبی، عضلانی، سلولی و بافت همبندی و هورمونی که سیستم ادراری تحتانی را در برمیگیرند و ساختمانهایی که آن را احاطه میکنند به دست میآیند و نقصان در هرکدام از این عوامل مرتبط با کنترل ادرار منجر به بی اختیاری ادراری میشود. عملکرد دستگاه ادراری تحتانی را میتوان به دو مرحله مجزا تقسیم کرد.
1 – مرحله ذخیرهسازی (پر شدن): 99% اوقات دستگاه ادراری تحتانی در فاز ذخیره است.
2 – مرحله تخلیه (ادرار کردن): کمتر از 1% در فاز تخلیه صرف میشود.
در فاز ذخیره ، مثانه بوسیله ادراری که از حالب ها وارد آن میشود پر می کرددد. مثانه باید افزایش در حجم یابد ولی افزایش محسوس در فشار داخل مثانه رخ ندهد. این ویژگی را تطابق عضلات مثانه یا کمپلیانس مثانه میگویند؛ یعنی افزایش حجم مثانه بدون افزایش محسوس در فشار داخلی آن. با داشتن این قابلیت مثانه میتواند بدون افزایش فشار و انتقال فشار به سیستم ادراری فوقانی ادرار را در خود ذخیره کند.
آنچه باعث این تطابق میشود ویژگی وزیکوالاستیک (کشسانی) در بافت مثانه است . همچنین رفلکسهای عصبی که کشش عضله مثانه را در هنگام پر شدن مثانه کنترل میکنند. در این مرحله باید مجرای ادرار و ساختمانهای اسفنکتری بسته باشند . ازاینرو مقاومت بالای مجرای خروجی و کنترل ارادی ادرار حفظ میشود . البته در مرحله تخلیه ادرار این فعالیت ها معکوس میشوند.
در فاز تخلیه یا ادرار کردن شل شدن عضله مثانه متوقفشده و در عوض این عضله منقبض و اسفنکترها باز و مقاومت مجرا پایین میآید . پس تخلیه کامل ادرار انجام میشود در پایان این مرحله دوباره برگشت به مرحله ذخیره با پر شدن مثانه همراه است روی میدهد.
ساختار مجرای ادرار و اسفنکتر ادراری در زن و مرد و تفاوتهای آن:

توجه به این نکته حائز اهمیت است که یکی از علل تفاوت در کنترل ادرار بین مردان و زنان و بهتر بودن این کنترل در مردان مربوط به تفاوت ساختمان مجرای ادراری و اسفنکتر ادراری در مردان و زنان است.
در مردان طول مجرای ادرار بلندتر از زنان است . همچنین وجود غده پروستات که زیر گردن مثانه قرارگرفته مقاومت در مجرا را بالا میبرد .از طرفی اسفنکتر داخلی با الیاف طولی و حلقوی بهصورت کامل از گردن مثانه تا قسمت میانی مجرا کشیده شدهاند . علاوه بر تمام این شرایط ، اسفنکتر خارجی قوی نیز در قسمت مجرای مامبرانو (بعد از پروستات) قرارگرفته و مجموع این عوامل ساختار قوی و مستحکمی جهت کنترل ادرار را در مردان تشکیل میدهد.
در زنان گردن مثانه قوی نیست و طول مجرای ادراری کوتاهتر از مردان است . همچنین عضلات اسفنکتر داخلی مثل مردان حلقوی نیست بلکه نعل اسبی و فقط در سطح ونترال (شکمی) مجرا قرار دارد.
با این شرایط فقط اسفنکتر خارجی در ناحیه میانی مجرای ادراری نقش اسفنکتری را در زنان بازی میکند . البته جهت کمک به این ساختار چند مکانیسم حمایتی وجود دارند . ازجمله لیگمانهای نگهدارنده (بافتهای طناب مانندی که از بافت همبندی قوی ساختهشدهاند) که نقش حمایتی دیواره قدامی واژن را دارند و همچنین مخاط داخل مجرای ادراری که همواره مجرای ادراری را در حالت بسته نگه میدارد.
چگونگی کنترل عصبی سیستم ادراری تحتانی (مثانه و مجرای ادرار):

دستگاه ادراری تحتانی (مثانه و مجرای ادرار) توسط مجموعهای از ارتباطات عصبی کنترل میشوند . این مجموعه همگام باهم عمل ذخیرهسازی ، کنترل ، دفع ادرار و قطع ارادی جریان ادرار را تنظیم میکنند. مثانه و مجرای ادراری توسط سه دسته از اعصاب محیطی (شامل اعصاب سمپاتیک، پاراسمپاتیک، سوماتیک) عصب گیری میشوند.
عصب پاراسمپاتیک لگنی از طناب نخاعی در سطح نخاعی S2 تا S4 منشأ میگیرد .نقش این عصب حفظ انقباض عضله مثانه در فاز تخلیه ادراری و شل کردن همزمان اسفنکتر خارجی مجرا است.عصب سمپاتیک از طناب نخاعی T6 تا L1 منشأ میگیرد . نقش آن شل کردن عضله مثانه در فاز پر شدن مثانه و همزمان با تحریک کردن گیرندههای ∝ در گردن مثانه و مجرای ادراری باعث افزایش مقاومت مجرا و عدم ریزش ادرار در مرحله پر شدن مثانه میشود . عصب پودندال که از طناب نخاعی (S_2-S_4) منشأ میگیرد با انقباض اسفنکتر خارجی مجرا در مرحله پر شدن مثانه ،کنترل ادراری را در این مرحله به عهده دارد.
علاوه بر اعصاب محیطی فوق، مرکز کنترل حرکات مثانه در قشر مغز (در لوب فرونتال) قرار دارد که تأثیر آن باعث مهار انقباضات مثانه است.
همچنین تنظیم متقابل عملکرد اسفنکتر خارجی و مثانه در قسمت مغزمیانی (pons) انجام میگردد (به نام P.M.C شناخته میشود) . در این مرکز با ارتباطات زیادی که با سایر نواحی مغز و هیپوتالاموس و مراکز کنترل ادرار در نخاع دارد هماهنگی را بین این مراکز انجام میدهد. سپس دستورات نهایی جهت کنترل ادرار به مراکز نخاعی صادر میگردد.
علل بی اختیاری ادراری در زنان :
همانطور که توضیح داده شد کنترل ادرار توسط اشتراک عمل بین مکانیسمهای عصبی، عضلانی، اسفنکتری و بافت همبندی که سیستم ادراری را در برمیگیرند به دست میآید . نقصان عملکرد در هرکدام از این عوامل منجر به بی اختیاری ادراری میشود . با توجه به عملکرد دستگاه ادراری تحتانی که به دو مرحله پر شدن و تخلیه شدن تقسیم میشود علل بی اختیاری ادرار میتوانند مربوط به هرکدام از این دو مرحله یا ترکیبی از هر دو باشند.
الف) عللی که در فاز ذخیره ادرار تأثیر میگذارند.
_ شامل بیماریهایی که باعث بروز انقباضات غیرارادی و بروز بی اختیاری فوریتی در این مرحله شوند . این بیماریها شامل التهاب و عفونت مثانه . علاوه بر این بیماریهایی که سیستم کنترلکننده عصبی دستگاه ادراری را درگیر میکنند و باعث بروز انقباضات غیرارادی میشوند مانند سکته مغزی، تومور مغزی، آسیب نخاعی، پارکینسون. همچنین عواملی که باعث انسداد خروجی ادرار از مثانه میشوند (مانند تنگی مجرا و گردن مثانه که عمدتا در خانم ها بعلت سابقه جراحی های قبلی برای بی اختیاری ادراری یا افتادگی مثانه رخ میدهد) و باعث بروز انقباضات غیرارادی مثانه میشوند. همه علل فوق میتوانند در این مرحله باعث بروز بی اختیاری ادرار شوند.
_ دسته دیگر بیماریهایی هستند که باعث کاهش ظرفیت پذیری (کمپلیانس) مثانه میشود و بی اختیاری ادراری فوریتی ایجاد میکنند . شامل سل مثانه، شیستوزومیازیس مثانه، فیبروز مثانه به علت رادیوتراپی، مثانه نوروژنیک (اختلال عملکرد عصبی) میباشند .
_ عواملی که اختلال در عملکرد اسفنکتر مجرای ادراری ایجاد کرده و باعث بی اختیاری ادراری استرسی (همراه با افزایش فشار شکمی) میشوند . شامل عملهای جراحی آسیب رساننده به اسفنکتر ادراری ، اعصاب مثانه و مجرای ادراری، سابقه رادیوتراپی هستند . همچنین مواردی که به علت شل شدن عضلات و فاشیاهای کف لگن که در خانم ها عمدتا متعاقب زایمان های متعدد رخ میدهد ، اثر حمایتی آنها از مجرای ادراری کاهشیافته و باعث بروز بی اختیاری ادرار استرسی میشود.
_ یک عامل دیگر سابقه جراحیهای رحم و واژن است که باعث بروز فیستول بین رحم یا واژن به مثانه میشود و بی اختیاری مداوم ادرار ایجاد میکند.
ب) عللی که در فاز تخلیه ادرار تأثیر میگذارند:
_ این دسته شامل عواملی هستند که باعث تضعیف یا فقدان انقباض عضله مثانه میشوند. مانند بیماری دیابت، کهولت سن، آسیب عصبی، داروها که باعث عدم توانایی تخلیه ادرار و بی اختیاری لبریزی میشوند. علاوه بر این عواملی که با انسداد در خروجی مثانه همراهند مثل تنگی مجرا و گردن مثانه باعث بروز بی اختیاری لبریزی یا Over flow میشوند، همچنین عللی که باعث عدم هماهنگی بین انقباض عضله مثانه و شل شدن اسفنکترادراری میشوند (مثانه نوروژنیک) جزو این دسته علل هستند .
درمان بی اختیاری ادراری در زنان:
درمان معمولاً با توجه به دیدگاه و احساس نیاز و انتظارات بیمار و اینکه روحیات و توان جسمی بیمار چگونه است، توسط پزشک برای بیمار انتخاب میشود. در جوامع مسلمان حتی یک قطره ادرار هم ازنظر بیمار مانع از انجام تکالیف شرعی وی تلقی میشود. لذا در این جوامع مفهوم درمان برای آنها خشک بودن کامل است. از سوی دیگر دسترسی به امکانات درمانی، هزینه اقتصادی و شرایط اجتماعی و جسمانی بیماران باید توسط پزشک لحاظ شود.
درمانهای بی اختیاری ادراری عموماً دو شیوه جراحی و غیر جراحی را شامل میشوند. شیوههای غیر جراحی به دو صورت درمانهای نگهدارنده و درمانهای داروئی است.
درمانهای نگهدارنده یا کنسرواتیو جهت بی اختیاری ادراری
درمانهای نگهدارنده یا کنسرواتیو شامل روشهای غیر جراحی است .این شیوه ها جهت تقویت عضلات کف لگن و متعاقباً افزایش فشار و قدرت قسمت خروجی ادرار از مثانه (Bladder outlet) به کار گرفته میشود. علاوه بر این تکنیکهای کنترل و سرکوب کردن احساس فوریت ادرار در بیمار و تغییر عادات مربوط به ادرار کردن را هم شامل میشوند.
- تهیه جدول روزانه
مربوط به حجم مایعات مصرفی و ادرار دفع شده و دفعات احتمالی ریزش ادرار به مدت 3 روز توسط بیمار است . با تهیه این جدول توسط بیمار، به وی کمک میشود تا به عادات نوشیدن و ادرار کردن و دفعات واقعی بی اختیاری ادراری و مواردی از بی اختیاری ادراری که به فعالیتهای بیمار وابسته هستند ، پی ببرد. از طرفی پزشک هم با اطلاعاتی که از این جدول به دست میآورد به تشخیص دقیقتر نوع بی اختیاری ادراری و درمان مناسب آن راهنمایی میشود.
- تمرین و تقویت عضلات کف لگن (Pelvic floor Muscle Training)، (PFMT) تمرین کگل
هدف از این شیوه که تمرینات کگل نیز گفنه میشوند ، در واقع تقویت و قوی شدن عضلات کف لگن و افزایش قدرت اسفنگتر ادراری است . درنتیجه این تمرینات عملکرد بهتر این مجموعه جهت کنترل ادرار رخ میدهد . در واقع بیمار باید فقط همان عضلاتی را منقبض کند که اطراف مجرای ادراری هستند. درست مانند حالتی که ادرار میخواهد در شرایط نامناسب دفع شود و بیمار با انقباض این عضلات جلوی ریزش آن را میگیرد. پزشک میتواند برای کمک به بیمار در درک بهتر محل این عضلات ، انگشتش در واژن بیمار قرار دهد . سپس به وی توصیه کند که انقباض این عضلات را بهگونهای انجام دهد که فقط واژن به داخل و بالا کشیده شود و بیمار عضلات دیگر را منقبض نکند.برای آقایان توصیه میشود انقباض به شیوهای باشد که ریشه آلت را به سمت بالا بکشاند.
در بعضی مراکز با اضافه کردن بیوفیدبک ، به بهبود کیفیت این تمرینات کمک میکنند . در بیوفیدبک در واقع با استفاده از ابزارهایی میزان انقباض عضلات هدف را مانیتور کرده و نشان میدهند. با این شیوه پزشک مطمئن میشود که بیمار عضلات هدف را به درستی منقبض کرده و همچنین طول زمان و شدت انقباض را هم رعایت میکند.
انقباض را میتوان با دو شیوه انجام داد:
1. کوتاه و سریع (Short quick exercise) که انقباض برای 2– 1 ثانیه است و سپس شل کردن با همان زمان است .
2. طولانی و نگهدارنده (Long sustained exercise) که این شیوه موثرتر میباشد . در واقع به این ترتیب است که عضلات اطراف مجرای ادرار به مدت 5ثانیه توسط فرد در حالت انقباض مداوم قرار میکیرد و سپس 5 ثانیه شل میشوند. این انقباضات را میتوان روز اول از 5 عدد شروع کرد و سپس هر روز یک یا دو عدد به آن افزود .این انقباضات باید در سه وضعیت خوابیده، سپس نشسته، سپس ایستاده انجام شوند که به این سه مرحله یک دوره میگویند. یعنی فرضا در روز اول که با 5 عدد شروع میشود 5 تا انقباض و شل شدن در وضعیت خوابیده 5 تا نشسته و 5 تا ایستاده انجام میشود . بهتر است وقتی تعداد انقباضات به بیست عدد رسید انها را در دو مقطع زمانی صبح و عصر انجام داد .سپس میتوان این تمرینات را بسته به تحمل و همکاری بیمار افزایش داد. معمولا افزایش قدرت عضلانی به تدریج انجام میگیرد . پس از حدود یک تا دو ماه مداومت در انجام کار افزایش قدرت این عضلات توسط بیمار حس میشود .
- تمرین مثانه (Bladder Training)
الف – سرکوب کردن احساس فوریت (urge supression)
در این روش توصیه میشود، در شروع احساس فوریت ادرار ، بیمار عضلات کف لگن را بهصورت طولانی منقبض کند و بنشیند و سریعاً به سمت توالت ندود. پس از نفس عمیق و رفع احساس فوریت، با قدمهای آرام به سمت دستشویی برود. این روش در کاهش احساس فوریت و شبادراری مؤثر بوده است.
- ادرار کردن تأخیری (Delayed voiding)
ابتدا فرد هر یک ساعت یکبار دستشویی میرود (بر اساس جدول Bladder diary) سپس هر هفته 30 – 15 دقیقه این فواصل را عقب میبرد تا به فواصل 3 ساعت یکبار برساند.
- تغییر شیوه زندگی (Life style modification)
– مصرف مایعات: بهتر است حجم مایعات مصرفی در حد یک و نیم لیتر در روز یا cc30 به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز باشد. یعنی برای فرد 60 کیلوگرمی ماکزیمم 1800 سیسی در روز. علاوه بر این بهتر است مصرف مایعات بهصورت مساوی در کل روز پخش شود. برای بیمارانی که شبادراری دارند از حدود ساعت 8 شب به بعد مایعات مصرف نشود. مصرف مایعاتی که حاوی کافئین و الکل هستند کاهش یابد.
– تنظیم عملکرد روده (Bowel Function)
یبوست باید درمان شود و فرد حداقل سه بار در هفته دفع مدفوع داشته باشد. مصرف میوهجات و سبزی جات حاوی فیبر افزایش یابد.
– کنترل چاقی و کاهش وزن
کاهش وزن نقش عمدهای در کاهش بی اختیاری ادراری دارد.
درمان دارویی بی اختیاری ادراری در زنان
شیوه عملکرد درمان داروئی عمدتاً ٌ با کاهش انقباضات مثانه و درنتیجه کاهش فشار مثانه و در برخی داروها با افزایش قدرت عضلانی اسفنگتر مجرای ادراری است. اولین خط درمان داروئی، داروهای آنتی موسکارینی (Anti Muscarinic) هستند که هم در درمان مثانه بیشفعال و هم بی اختیاری ادراری فوریتی مؤثر بودهاند . این داروها عمدتاً با بلوک گیرندهای موسکارینی در عضله دترسور مثانه باعث کاهش انقباض عضله دترسورو درنتیجه کاهش احساس فوریت ادرار و بی اختیاری فوریتی و کاهش تکرار ادرار میشوند. این داروها مانند: Oxybutinin، Toltrodin، Solifenasin توسط پزشک تجویز میشوند. عوارض دارویی شامل: خشکی دهان، تاری دید و یبوست است . جهت کاهش این عوارض ، دارو را باید با مقدار کم شروع کرده و تدریجاً بالا برد. در صورت بهبود علائم، بیمار میتواند تا 6 ماه از دارو استفاده نماید و سپس تدریجاً کم کند.
Dulexetine: تنها دارویی که مجوز (FDA) را جهت درمان دارویی بی اختیاری ادراری استرسی دارد و با افزایش قدرت اسفنگتر مجرای ادراری مانع از ریزش ادرار میشود.
Estrogen: مصرف خوراکی آن باعث تشدید بیاختیاری ادراری میشود . ولی مصرف کرم موضعی آن در خانمهای یائسه باعث کاهش عفونت ادراری و بهبود مخاط سیستم ادراری و کمک به کنترل ادرار میشود.
درمانهای جراحی بی اختیاری ادراری در زنان
نکته مهم قبل از انتخاب هرگونه عمل جراحی توسط پزشک، استفاده از ارزیابی دقیق قبل از عمل و انجام حتمی تست یورودینامیک (نوار مثانه) است. این تست جهت افتراق انواع بی اختیاری ادراری و انتخاب بهترین نوع عمل برای بیماران ضروری است و بدون انجام آن احتمال شکست جراحی بالا است. علاوه بر این جراح باید با معاینه دقیق ، پرولاپس های لگنی را نیز بررسی کند. در صورتیکه علاوه بر بی اختیاری ادراری ، افتادگی مثانه ، رحم و یا رکتوم وجود داشته باشد ، باید همراه با جراحی بی اختیاری ادراری ، پرولاپس ها هم ترمیم گردند.
روشهای جراحی برای بی اختیاری ادراری عمدتاً سه دستهاند:
الف- روشهای جراحی شکمی مانند (Burch colposuspension) که هم بصورت باز و هم لاپاراسکوپیک انجام میشود.
ب- روشهای جراحی واژینال مانند: Anterior colporraphy ،Pubovaginal sling و Mid urethral sling

ج- روشهای آندوسکوپی (Endoscopic surgery) که با تزریق مواد حجم دهنده از طریق اندوسکپی مجرای ادراری است . در این شیوه که با مواد مختلفی مثل: چربی، کلاژن و حتی سلولهای بنیادی انجامشده ، با اثر کوتاهمدت و اثربخشی کمی همراه بوده است.
- درروش Burch که جزو جراحی های شکمی است و برای سالها شیوه اصلی برای درمان بی اختیاری ادراری بود بخشهای لترال و قدامی واژن با نخهای غیرقابل جذب به لیگمان کوپر فیکس میشوند. این عمل هم بهصورت باز و هم لاپاراسکوپیک انجام میگردد.
- درروش sling از فاشیای اتولوگ مثل فاشیای رکتوس یا فاشیالاتای خود بیمار استفاده میشود . نواری به عرض 2 – 1 سانت به طول مناسب برداشته و زیر گردن مثانه گذاشته میشود (شکل زیر).
- درروش کولپورافی قدامی که برای تقویت فاشیای کف لگن در بخش قدامی واژن انجام میگیرد و کارایی آن فقط برای پرولاپس یا افتادگی مثانه است . امروزه این جراحی برای درمان بی اختیاری ادراری استفاده نمیشود. چون میزان عود بی اختیاری پسازآن در مقایسه با روشهای دیگر بسیار بیشتر است.
- درروش اسلینگ مجرای میانی مجرای (MUS) یک عدد مش پلی پروپیلین با عرض 2-1 سانت زیر قسمت میانی مجرا گذاشته میشود و با ابزار مخصوص دو طرف مش یا از سوراخ های ابتوراتور دو طرف خارج میشود یا از پشت استخوان عانه عبور میکنند . در حال حاضر این شیوه یکی از شایعترین روشهای جراحی بی اختیاری ادراری استرسی است. موفقیت درمان با این روش 90 -75 درصد بوده و عوارض آن کمتر از روش Burch است.

- روش Minisling: که با یک برش کوچک مش کوچکتری زیر قسمت میانی مجرا گذاشته میشود که فقط به فاشیای اندوپلویک فیکس میشود و از سوراخ ابتوراتور رد نمیشود. نتایج طولانیمدت آن قابلتوجه نبوده و فقط نتایج کوتاهمدت از آن حاصلشده است.
- بهطور خلاصه در حال حاضر روش اسلینگ با فاشیای رکتوس و روش اسلینگ مجرای میانی با مش پلی پروپیلن یا همان MUS روش های پیشنهادی اول جهت درمان جراحی بی اختیاری ادراری استرسی میباشند .
درمان بی اختیاری ادرار به کمک تزریق کلاژن
تزریق کلاژن در بافت های اطراف مجرای خروجی ادرار، از دیگر راه های جلوگیری از خروج ادرار است. افرادی که بی اختیاری ادراری آنها به دلیل استرس شدید است، با کمک این روش، می توانند مشکل خود را برطرف کنند. با تزریق کلاژن، پوشش مجرای خروج ادرار ضخیم تر می شود و در برابر خروج ادرار، مقاومت بیشتری از خود نشان می دهد؛ در نتیجه ادرار شخص بر اثر بلند کردن جسم سنگین و فشارهای دیگر از مثانه بیرون نمی ریزد. بعد از 12 یا 18 ماه، باید دوباره تزریق کلاژن را انجام دهید؛ زیرا تاثیر آن بعد از مدتی از بین می رود.
درمان عدم کنترل مثانه به کمک پساری (Pessary)
پساری (Pessary)، نام وسیله ای است که درون واژن قرار می گیرد تا مشکل بی اختیاری در کنترل ادرار را برطرف کند. این وسیله، باعث کاهش خروج ادرار در موقعیتهای پرفشار می شود. شما می توانید این وسیله را همیشه استفاده کنید یا استفاده از آن را به بعضی از روزها محدود کنید. مثلا افرادی که تمرینات ورزشی شدید انجام می دهند، با کمک پساری مانع از خروج ناگهانی ادرار خود می شوند.
رفع مشکل بی اختیاری ادرار با کمک لیزر
اگر دوست ندارید برای رفع مشکل بی اختیاری ادرارتان، عمل جراحی و تزریق کلاژن به بدن را انجام دهید، می توانید از لیزر برای رفع این مشکل کمک بگیرید. تکنولوژی روز دنیا در زمینه درمان با لیزر بسیار رشد کرده است و با کمک این روش، هر مشکلی در قسمت واژن زنان حل می شود.
لیزر مونالیزا تاچ، از بهترین روشهای درمان مشکل بی اختیاری در زنان است. لیزر مونالیزا تاج، نام یکی از روشهای لیزر است که با کمک دستگاه های خاصی انجام می شود. لیزر مونالیزا تاچ، مخصوص برطرف کردن مشکلات زنان است و به نام لیزر واژن نیز معروف است.
لیزر مونالیزا تاچ، روشی بسیار پرطرفدار است؛ زیرا این تکنولوژی، نتایج شگفت انگیزی دارد و مواردی چون روشن سازی واژن، لابیاپلاستی، تنگ کردن واژن، درمان مشکلات یائسگی، جوانسازی واژن و… را به صورت عالی و فوق العاده انجام می دهد.
دستگاه لیزر مونالیزا، توسط شرکت DEKA ایتالیا ساخته شده است. برای تایید این دستگاه، بررسی های متعددی روی آن انجام شده است تا در نهایت، تائیدیه سازمان غذا و داروی آمریکا را به دست آورد. به علاوه این تکنولوژی، گواهی CE اروپا را هم به دست آورده است و تمام اصول مهم را رعایت کرده است. وزارت بهداشت ایران هم روی دستگاه مونالیزا تاچ مهر تایید زده است. اختراع دستگاه لیزر مونالیزا تاچ، یکی از دستاوردهای علم پزشکی است که می تواند انواع مشکلات زنان را به خوبی و سریع برطرف کند.
روش کار لیزر مونالیزا تاچ، به چه صورت است؟
لیزر مونالیزا با کمک لیزر CO2 بسیاری از مشکلات و اختلالات را درمان می کند. این دستگاه، بسیار پیشرفته است و قابلیتهای زیادی دارد.
روی دستگاه لیزر مونالیزا تاچ، هندپیس های مختلفی قرار دارند. با اعمال تغییر در فرکانس و شدت اشعه لیزر دستگاه، می توان آن را برای درمان هر مشکلی تنظیم کرد.
با کمک این روش، دیگر به مصرف دارو یا عمل جراحی نیاز نخواهید داشت و می توانید به راحتی مشکلتان را برطرف کنید.
دقت و ظرافت دستگاه لیزر مونالیزا بسیار بالا است و به همین دلیل، هیچ اثری از زخم و بریدگی روی بدن شما بر جای نمی گذارد.
آیا درمان بی اختیاری ادرار با لیزر مونالیزا تاچ قطعی است؟
بله، با استفاده از این روش، مطمئن باشید که درمان خواهید شد. درمان بی اختیاری ادرار با لیزر مونالیزا، صددرصد نتیجه بخش است.
علاوه بر بی اختیاری ادرار، از لیزر مونالیزا تاچ می توان برای درمان عفونت های مکرر قارچی واژن یا مثانه، درمان خشکی واژن، تنگ کردن واژن، روشن کردن واژن، عمل زیبایی واژن، جوان سازی واژن، درمان افتادگی رحم،درمان دردهای مکرر حین رابطه جنسی و… استفاده کرد.
بهترین روش برای درمان بی اختیاری ادرار چیست؟
از میان تمام روشهای گفته شده، بهترین راهکار برای حل مشکل بی اختیاری ادرار در زنان، درمان با لیزر مونالیزا تاچ است. این روش بسیار موثر است و می تواند مشکل عدم کنترل مثانه را به صورت کامل حل کند. روش و دستگاه لیزر مونالیزا تاچ، مطابق با سیستم واژن زنان ساخته شده است و نسبت به عمل جراحی، مصرف قرص و دیگر روشها بهتر است.
مزایای درمان بی اختیاری ادرار با لیزر مونالیزا تاچ چیست؟
استفاده از این روش درمانی، مزایای زیادی دارد؛ از جمله مزایای این روش درمانی، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- لیزر مونالیزا تاچ باعث می شود که مشکل بی اختیاری ادرار فرد در مدت زمان کوتاهی درمان شود.
- درمان با لیزر مونالیزا، غیر تهاجمی است و ایمنی بیشتری نسبت به عملهای جراحی دارد.
- این روش، هیچ گونه دردی ندارد. برای استفاده از لیزر مونالیزا تاچ، نیازی به بیهوشی نیست.
- لیزر با دستگاه مونالیزا تاچ، عوارض جانبی ندارد.
- این روش، در مقایسه با عملهای جراحی بسیار مقرون به صرفه است و هزینه زیادی ندارد.
- با کمک لیزر مونالیزا، خیلی زود مشکل بی اختیاری ادراری فرد حل می شود و اعتماد به نفس فرد افزایش پیدا می کند.
- بعد از انجام لیزر، نیازی به استراحت نیست و فرد می تواند به راحتی فعالیتهای روزانه اش را انجام دهد.
- لیزر مونالیزا تاچ، pH واژن را تنظیم می کند و در نتیجه احتمال ابتلا به عفونتهای واژینال در آینده را بسیار کمتر می کند.
- با کمک این روش علاوه بر رفع مشکل بی اختیاری ادرار، واژن شما جوانسازی می شود و تاثیر این کار را دربهبود مشکلات جنسی و روابط زناشویی خود خواهید دید.
آیا درمان بی اختیاری ادرار با لیزر مونالیزا تاچ عوارض دارد؟
عوارض این روش درمانی، بسیار کم است و لازم نیست هیچگونه نگرانی درباره این موضوع داشته باشید. درمان بی اختیاری ادرار با لیزر مونالیزا تاچ، یکی از روشهای کم عارضه و کم خطر است. لیزر واژینال یک درمان سرپایی است و نیاز به بستری ندارد. در بعضی موارد، پوست فرد دچار قرمزی، تورم و التهاب می شود. البته باید بدانید که این عوارض خفیف هستند و طی یک تا دو روز بعد از لیزر از بین می روند. لیزر مونالیزا تاچ، به قدری مزیت دارد که عوارض آن به چشم نمی آید. نتایج لیزر مونالیزا تاچ قطعی هستند و شما بعد از یک جلسه لیزر درمانی، می توانید نتیجه این روش را مشاهده کنید.
مطمئن باشید که…
با انجام لیزر مونالیزا تاچ، مطمئن باشید که مشکل بی اختیاری ادرار شما درمان می شود و می توانید خیلی راحت در اجتماع ظاهر شوید. با این کار، اعتماد به نفس شما بالا می رود و زندگی شادتری خواهید داشت.
شما می توانید روش درمانی لیزر مونالیزا تاچ را با خانم دکتر سهیلا هاشمی جراح و متخصص زنان و زایمان تجربه کنید و مشکلات زنانه خود را با این روش فوق العاده برطرف کنید.
درمان بی اختیاری ادرار با روش لیزر
با استفاده از لیزر واژینال co2 بدون هیچگونه برش و بخیه ، و بدون درد و خونریزی ،سبب تحکیم عضلات کف لگن و تقویت ماهیچه های ناحیه لگن شده و در نهایت لیزر واژینال یک راه امن و ساده در درمان بی اختیاری ادرار است.
با استفاده از تکنولوژی جدید لیزر، به واسطه تحریک کلاژن سازی و افزایش خونرسانی ، سبب تقویت عضلات کف لگن شده و درمان کم تهاجمی بی اختیاری ادرار محسوب میشود.
مزایای لیزر در درمان بی اختیاری ادرار
۱- غیر تهاجمی بودن.
۲- بدون درد و خونریزی.
۳- سرپایی و بدون بستری شدن.
۴- بدون نیاز به مصرف انتی بیوتیک و دارو بعد از درمان.
۵- درمان حدود ۱۵-۲۰ دقیقه طول میکشد.
۶- بعد درمان فرد میتواند فعالیت های روزانه را از سر بگیرد.